Η παρέμβαση του καθηγητή Μαραντζίδη στη δημόσια συζήτηση για την σοσιαλδημοκρατία και την κεντροαριστερά στην Ελλάδα τροφοδότησε εκ νέου τη θεωρία περί “σοσιαλδημοκρατικοποίησης” του κυβερνώντος κόμματος κατά το ιστορικό προηγούμενο του ΠΑΣΟΚ. Η “άλωση” του χώρου της κεντροαριστεράς από τον ΣΥΡΙΖΑ με όρους αντικατάστασης του ΠΑΣΟΚ από ένα νέο ηγεμονικό κόμμα εξουσίας ίσως όντως να αποτελεί τον απώτερο στόχο του επιτελείου της Κουμουνδούρου. Άλλωστε υπήρξε προφανής η στόχευση τόσο προς το ακροατήριο του ΠΑΣΟΚ όσο και προς το στελεχικό δυναμικό του.
Πέραν της “σοσιαλδημοκρατικοποίησης” του ΣΥΡΙΖΑ, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας έχει παρουσιάσει επανειλημμένως μια σειρά προτάσεων-στόχων για τη σοσιαλδημοκρατία του 21ου αιώνα που θα αντικαταστήσει την “παρωχημένη” τού αιώνα που πέρασε. Σίγουρα, στόχοι όπως η παγκόσμια χρηματοοικονομική ρύθμιση, μια παγκόσμια ευέλικτη δημοκρατία καθώς και νέες νομικές λειτουργίες για την ιδιότητα του πολίτη, σε συνδυασμό με συμπλήρωση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας από αμεσοδημοκρατικούς θεσμούς, όπως η ανάκληση και τα δημοψηφίσματα, θα έπρεπε να αποτελούν την “καρδιά” μιας προοδευτικής συμμαχίας. Ο Μαραντζίδης μάλιστα καλεί τους φτωχούς και τους νέους να συνασπιστούν.
Όμως εάν ακόμα θεωρήσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται προς αυτή την κατεύθυνση, θα ήταν άσκοπο να υποστηρίξουμε ότι ενδιαφέρεται πραγματικά για την προσχώρησή του, και τη μετέπειτα ανανέωση του σοσιαλδημοκρατικού στρατοπέδου. Όπως χαρακτηριστικά έγραψε ο καθηγητής Πανταζόπουλος, η “αντιμνημονιακή προταγματική φύση” της Κουμουνδούρου, ο θεμελιακός εθνολαϊκισμός και η αντισυστημικότητα που οδήγησαν στη μετάλλαξη του ΣΥΝ και στην ανάρρηση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, δείχνουν ότι το dna του κυβερνώντος κόμματος δύσκολα αλλάζει. Κι αν ακόμα αλλάξει, τότε εκλογικά θα συνεπάγεται την καθίζησή του.
Στην αντίπερα όχθη, ο φορέας της κεντροαριστεράς στην Ελλάδα, υπό τη μορφή του Κινήματος Αλλαγής, βρίσκεται σε φάση αναδιοργάνωσης, αν όχι σύγχυσης. Αν γνωρίζουμε το “dna” του ΣΥΡΙΖΑ -ως ενός κόμματος ριζοσπαστικού και εθνολαϊκιστικού- πολύ αμφιβάλλω εάν το Κίνημα Αλλαγής χαρακτηρίζεται από κάποιο ιδεολογικό- προταγματικό dna. Η μάχη οπισθοφυλακής για διανομή θέσεων και επαναφορά στην πολιτική ζωή παροπλισμένων στελεχών δεν είναι ικανή να παράσχει ένα ικανοποιητικό αφήγημα στον νέο φορέα. Σε τούτο έρχεται να προστεθεί και η συζήτηση για μελλοντική συνεργασία είτε με τον ΣΥΡΙΖΑ είτε με τη ΝΔ.
Ο νέος φορέας, εάν δεν εξαφανιστεί σε περίπτωση αποτυχίας του στις επόμενες εκλογές, θα πρέπει να πιάσει το νήμα από εκεί που περίπου το 2008 το εγκατέλειψε ο ΣΥΝ. Να μεταλλαχθεί αυτός σε μια πολυσυλλεκτική δύναμη της φιλελεύθερης ανανεωτικής αριστεράς, της οικολογίας, του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Να μεταβάλει εν ανάγκη για τρίτη φορά το DNA του κόμματος-μήτρας του, του ΠΑΣΟΚ, από τον εθνολαϊκισμό του 1981, στον εκσυγχρονιστικό ευρωπαϊσμό του 2000 και σήμερα στον προοδευτισμό της 4ης βιομηχανικής επανάστασης και της οικονομικής δημοκρατίας. Κάτι τέτοιο θα συμβεί μόνο εάν συνειδητοποιήσει τη νέα θέση-ρόλο του και στραφεί σε μια ειλικρινή προγραμματική-ταυτοτική αναζήτηση.
Το ιταλικό παράδειγμα της αποτυχίας του Δημοκρατικού Κόμματος μόλις μια δεκαετία μετά την ίδρυσή του και η κατάρρευση της ιταλικής αριστεράς ίσως αποτελούν ένα προσιτό παράδειγμα για την ελληνική κεντροαριστερά. Σε ένα ερωτηματολόγιο για το πώς θα ήθελαν οι κομματικά “ορφανοί” αριστεροί ψηφοφόροι στην Ιταλία ένα νέο σχήμα της αριστεράς, προέβαλαν τέσσερις λέξεις ως κύρια χαρακτηριστικά του: Απλότητα, Πραγματισμό, Ριζοσπαστικότητα, Αξιοπιστία. Ας γίνουν τα χαρακτηριστικά για την κεντροαριστερά του αύριο.
periodikoplani.com 